“Het is vrijdag 13 augustus 1971 als een klein groepje mannen Washington DC verlaat om naar de buitenplaats van de Amerikaanse president te gaan”, verhaalt Edin Mujagić tijdens zijn masterclass op de BeleggersFair Kennis Update. “Zaterdagavond is het besluit klaar en op zondag wordt het belangrijkste economische besluit sinds de uitvinding van het geld wereldkundig gemaakt: Het einde van Bretton Woods.”

Mujagić : “Van toen naar nu: de groeivooruitzichten van de economie zijn goed te noemen. Niet alleen voor dit jaar, maar ook voor volgend jaar.” Dat komt natuurlijk ook door de sterke terugval door de coronacrisis. “In feite zouden we de groeipercentages moeten salderen. Na het herstelproces zal de trendgroei omlaag zijn gericht. De trend naar een lagere groei van de economie is in feite al ingezet in de zomer van 2019. Sinds 2007 zien we dat de groei aanmerkelijk lager is dan de periode daarvoor.”

Er is volgens Mujagić sprake van een trendmatige ontwikkeling. “Het besluit van 1971 heeft grote gevolgen. Tot 1971 namen overheidsschulden niet toe. Daarna werden structurele overheidstekorten mogelijk, wat te maken had met het besluit om de dollar lost te koppen van het goud. Het wordt een probleem als de aflossingen en rentelasten heel zwaar gaan wegen op de economie. Als de schuld meer is dan 90-100% van de economie dan werkt elke toename van de schuld afremmend.

“Sinds 2007 is de economie daar nooit vrij van gekomen. Problemen hebben we geprobeerd op te lossen door nog meer schulden te maken. De crisis duurt in feite al 14 jaar.” De Wereldbank heeft het over de dreiging van een verloren decennium. Het IMF denkt dat de aankomende schuldencrisis zal zorgen voor permanente economische schade. Toch is de economie zonnig, volgens Mujagić. Het heeft te maken met de golfbeweging van de economie. “In 2007 is de neergaande cyclus van de economie begonnen.” Het moet worden gezien als een overgangsperiode. “Het einde van de turbulente periode is bijna voorbij. Het begin van het nieuwe tijdperk is zichtbaar. Dat is veelal het begin van een lange periode van economische voorspoed.”

“Zo’n periode heeft wel vaak een vonk nodig om het in een stroomversnelling te zetten. De coronapandemie kan voor een deel zo gezien worden.” Een vergelijkbare impuls ging uit van de toezegging van voormalig VS-president Kennedy met zijn belofte in 1961 om voor het einde van het decennium een man op de maan te zetten. “Die toespraak was een vonk. Het was de aanzet van de IT-revolutie.”

Maar wat is de vonk nu? Mujagić denkt dan onder meer aan 5G, kunstmatige intelligentie en het effect daarvan op een verlaging van CO2. “Het leidt tot een nieuwe periode van groei. Het zal de economie overhoopzetten. Ik denk dan aan de periode van de roaring twenties zo’n 100 jaar geleden met veel innovaties, uitvindingen en technologieën. Als belegger moet je daarop inspelen. Bovendien zal het economische zwaartepunt langzaam maar zeker verschuiven naar het Oosten. Daar zal het rendement eerder worden behaald dan in Europa en de VS. Het dagelijks leven verandert, net als de economie en dus hoe moet worden belegd.”